Tak wyglądała Nysa kiedy wkroczyła do niej Armia Czerwona. Zobacz unikatowe, kolorowe fotografie

Wojska radzieckie weszły do Nysy i zajęły miasto w dniach 23 i 24 marca 1945 roku.

- Dzisiaj przypada kolejna rocznica rozpoczęcia szturmu Nysy przez Armię Czerwoną – wiemy dużo na temat oddziałów radzieckich, jakie atakowały miasto, natomiast jest bardzo wiele mitów i legend na temat obrońców miasta i tego czy w ogóle było bronione, a także tego jak wyglądał 23 i 24 marca 1945 roku w Nysie - napisał Maciej Krzysik na profilu Nysa 1945.

Co wiemy?

Dowódcy obrony „Punktu umocnionego Nysa” – Fester Platz (Nysa nie została ogłoszona twierdzą, a jedynie „punktem umocnionym” na prawach twierdzy muszą uniemożliwić przeciwnikowi przejęcie kluczowych operacyjnie miejsc.

- Mają dać się okrążyć i w ten sposób związać jak największe siły wroga. W rezultacie muszą stworzyć warunki wstępne dla udanych kontrataków”- BA-MA, sygn. RW 4/569, GenStdH/Op.Abt. I: Führerbefehl Nr. 11 betr. Kommandanten der Festen Plätze und Kampfkommandanten, s. 1) w połowie stycznia 1945 r. został płk Georg Sparre, a jego I oficerem sztabowym pochodzący z Opola łyżwiarz figurowy i prawnik mjr dr Wilhelm Jüngling.Do swojej dyspozycji mieli dwie niepełne kompanie Volkssturmu, grupę bojową mjr Briesta, Batalion Pionierów kapitana Fietza, 2 kompanie piechoty i 1 kompanię pionierów – pisze Maciej Krzysik na profilu Nysa 1945.

Oprócz tego Nysy i okolic broniły regularne jednostki Wehrmachtu, w tym 20. Dywizja Pancerna, 1. Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring”, 10. Dywizja Grenadierów Pancernych, 100. Dywizja Strzelców 88. Dywizjon Ciężkich Niszczycieli Czołgów oraz 45. Dywizja Grenadierów Ludowych, która jako ostatnia regularna jednostka wycofała się z miasta wieczorem 23 marca 1945 r.

Ile Niemcy mieli sprzętu pancernego w okolicach Nysy?

Według stanu na 23.03.1945:

• 20. Dywizja Pancerna posiadała 6 czołgów Pz IV, 8 czołgów Pz V Panther, 10 niszczycieli czołgów Jagdpanzer IV, 3 działa pancerne StuG IV i 6 dział pancernych Jagdpanzer 38 Hetzer.
• 1. Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring posiadała 17 czołgów Pz IV oraz 12 czołgów Pz V Panther.
• 10. Dywizja Grenadierów Pancernych posiadała 1 niszczyciel czołgów Jagdpanzer IV i 10 dział pancernych StuG III.
• 45. Dywizja Grenadierów Ludowych posiadała 3 działa pancerne StuG IV i 3 niszczyciele czołgów Jagdpanzer 38 Hetzer.
• 100. Dywizja Strzelców posiadała 5 dział pancernych StuG IV.
• 88. Dywizjon Ciężkich Niszczycieli Czołgów posiadał 14 niszczycieli czołgów Nashorn.

W przetłumaczonych przez Macieja Krzysika raportach sporządzonych przez dowódcę 72. Dywizji Strzeleckiej wynika, że szturm na Nysę w ramach tzw. „Operacji Opolskiej” miał rozpocząć się rankiem 23 marca 1945 o godz. 6.10.

Od godz. 5.00 23 marca 1945 r. prowadzone było przygotowanie artyleryjskie, o 6.10 pierwsze radzieckie jednostki bojowe ruszyły do szturmu Nysy. Jedną z tych jednostek była 16. Gwardyjska Brygada Zmechanizowana prowadząca natarcie przez teren byłego poligonu wojskowego – pisze Maciej Krzysik na swoim blogu Nysa 1945.

Z raportu Armii Czerwonej wynika, że do godz. 7.30 zdobyty został Jędrzychów. Do południa 23 marca za to żołnierzom rosyjskim udało się przełamać linię obrony niemieckiej i dotrzeć w okolice fortu Prusy. Tutaj jednak natarcie napotkało na silny opór. Jednak Rosjanom po południu udało się przedrzeć do obecnego skrzyżowania ul. Chełmońskiego i Otmuchowskiej oraz okolice cmentarza, a także rejon ul. Ujejskiego.

W nocy z 23/24 marca toczyły się walki do Radoszyn oraz rejon obecnego osiedla Słowiańska. Kolejnego dnia, 24 marca 1945 roku wojskom radzieckim udało się zdobyć miasto i wejść do rynku w Nysie.

źródło: facebook.com/Nysa1945